Mách bạn cách điều trị thâm mụn tại nhà hiệu quả nhất

Sau một thời gian dài kiên trì “chiến đấu” với mụn, tình trạng của bạn cuối cùng cũng được cải thiện. Tuy nhiên, để làn da thực sự “hoàn hảo” trở lại, bạn còn phải quan tâm tới một số vấn đề khác nữa sau trị mụn. Một trong số đó chính là Cách điều trị thâm mụn tại nhà hiệu quả.

Thâm mụn là gì?

Thâm mụn là thuật ngữ dùng để mô tả sự đổi màu của một vùng da sau khi mụn đã được chữa lành. Đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể với viêm. Khi bạn bị mụn và xuất hiện viêm, nó sẽ kích hoạt melanocytes (các tế bào hắc tố) giải phóng quá mức melanosome (các túi sắc tố chứa melanin). Các túi sắc tố này làm đổi màu hoặc mất màu khu vực bị thương do mụn, và nó tồn tại rất lâu ngay cả khi mụn đã lành. Càng nhiều viêm, khu vực da bị đổi màu sẽ càng rõ ràng về kích thước và màu sắc.

Thâm mụn còn được gọi dưới một thuật ngữ y tế tổng quát là tăng sắc tố sau viêm (tiếng anh là Post inflammatory hyperpigmentation, viết tắt là PIH). Tăng sắc tố sau viêm do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, như: do vết thương, do mụn, do trị liệu da, vv.

Thâm mụn xuất hiện trên mặt da phẳng, có thể có màu từ hồng đến đỏ, tím, nâu hoặc đen. Tùy thuộc vào màu da và độ sâu của chúng.

Thâm mụn có thể phát triển ở tất cả các loại da, nhưng nó có xu hướng nghiêm trọng hơn và lâu dài hơn đối với những người có nước da từ trung bình đến tối. Thâm mụn xảy ra ở cả nam và nữ, không phân biệt giới tính hay độ tuổi.

Thâm mụn không phải là sẹo mụn, nó thường được gọi là “sẹo giả” bởi nó không làm mất mô hoặc làm mô phát triển quá mức như sẹo. Chính vì vậy bạn cần phân biệt để tìm ra cách trị thâm mụn nhanh và hiệu quả nhất.

Trị thâm mụn có dễ không?

Thâm mụn có thể điều trị được nhưng dễ hay không thì là do bạn^^

Theo thời gian thâm mụn có thể mờ dần đi một cách tự nhiên mà không cần điều trị. Thời gian phục hồi phụ thuộc vào:

• Cơ địa của từng người
• Mức độ nghiêm trọng của vết thâm (có sự chênh lệch nhiều giữa màu da tự nhiên và thâm mụn hay không, chênh lệch càng nhiều, thời gian phục hồi càng lâu).

Trung bình, phải mất từ 3 đến 24 tháng để thâm mụn mờ hoàn toàn.

Để đẩy nhanh quá trình phục hồi, chúng ta có một số lựa chọn điều trị tại nhà. Với những vết thâm mụn nghiêm trọng hoặc thâm mụn đã tồn tại trong một thời gian dài, điều trị thâm mụn hiệu quả theo toa bởi bác sĩ da liễu là lựa chọn tốt hơn dành cho bạn.

Điều trị thâm mụn thế nào?

Để điều trị thâm mụn, bạn có 2 lựa chọn:

• Điều trị tại bằng các sản phẩm tại chỗ (là các sản phẩm được dùng trên bề mặt da)
• Sử dụng các phương pháp vật lý tại các clinic, spa.

Cơ chế tác dụng của các phương pháp điều trị thâm mụn nói chung gồm:

• Hạn chế kích thích các tế bào sắc tố
• Hạn chế sự tạo thành melanine bằng cách ức chế chuyển hóa enzym tyrosinase (tyrosinase là enzym tham gia vào quá trình hình thành các sắc tố melanin)
• Loại bỏ melanine
• Ngăn chặn vận chuyển các melanosom
• Loại trừ các tế bào nhiễm sắc tố

Phần dưới đây chúng ta cùng đi tìm hiểu cụ thể từng phương pháp.

Điều trị thâm mụn bằng các sản phẩm tại chỗ

Có rất nhiều sản phẩm trị thâm mụn khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản, chúng đều chứa một số chất phổ biến như sau:

• Các sản phẩm chứa axit hydoxy: Axit Alpha Hydroxy (AHA), Axit Beta hydroxy (BHA), Axit poly hydroxy (PHA).
• Hydroquinone (HQ)
• Retinoids tại chỗ
• Chiết xuất nano thảo dược:  Nano Curcumin – chiết xuất từ nghệ, Nano Rutin NDN – chiết xuất từ hoa hoè, Nano Panax Notoginseng NDN – chiết xuất từ củ tam thất
• Axit azelaic
• Niacinamid
• Vitamin C
• Vitamin E

Mỗi thành phần này đều có cơ chế hoạt động khác nhau, nhưng mục tiêu cuối cùng vẫn là giúp làm mờ vết thâm mụn.

Phần dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết về các thành phần này. Với mỗi thành phần, để tiện cho việc so sánh và lựa chọn của các bạn, chúng tôi sẽ đề cập tới các vấn đề sau:

• Chúng là gì?
• Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao?
• Ưu điểm
• Nhược điểm
• Có trong sản phẩm nào?

Các sản phẩm chứa axit

Axit Alpha Hydroxy (AHA)

Chúng là gì? Alpha hydroxy axit là một nhóm các axit tự nhiên được tìm thấy trong thực phẩm. Chúng bao gồm axit citric (có trong trái cây họ cam quýt), axit glycolic (tìm thấy trong mía), axit lactic (có trong sữa chua), axit malic (có trong táo), axit tartaric (có trong nho) và một số loại axit khác.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn. AHA từ lâu đã nổi tiếng với khả năng tẩy tế bào chết, làm đầy đặn và sáng da. AHA cũng giúp hòa tan liên kết giữa dầu thừa và tế bào chết trên bề mặt da, kích hoạt da tăng tốc tái tạo. Điều này giúp AHA trở thành phương pháp điều trị thích hợp với các tình trạng da có liên quan đến hàm lượng melanin cao.

Ưu điểm. Trong các AHA, axit glycolic có khả năng làm giảm thâm mụn nhanh nhất. Bởi nó có trọng lượng phân tử nhỏ nhất trong tất cả các AHA, nhờ đó nó thẩm thấu và hoạt động nhanh hơn, trở thành AHA phổ biến nhất trong điều trị thâm mụn.

Nhược điểm. Do cấu trúc phân tử nhỏ nên axit glycolic đôi khi cũng gây kích ứng đối với da nhạy cảm và da tối màu. AHA thích hợp với da thường với da khô.

Có trong sản phẩm nào? Bạn có thể tìm thấy axit glycolic trong rất nhiều sản phẩm làm sáng da, trị thâm mụn không kê đơn, như: sữa rửa mặt, tẩy tế bào chết, kem dưỡng da,… Nhưng các sản phẩm dạng kem và gel (như kem dưỡng da, thuốc bôi) sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn.

Axit Beta hydroxy (BHA)

Chúng là gì? BHA là các axit cacboxylic hữu cơ, tan trong dầu và không tan trong nước. BHA không phải là chất bảo quản thực phẩm BHA (butylated hydroxyanisole). Trong các BHA, salicylic axit là axit nổi tiếng nhất trong việc trị thâm mụn.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn. BHA hoạt động tương tự AHA và PHA. Chúng tẩy tẩy bào chết, làm lớp sừng hóa trên bề mặt da bong tróc ra, tạo điều kiện cho tế bào da mới phát triển và xuất hiện, làm mờ đi vết thâm. Điểm khác biệt lớn nhất của BHA so với AHA và PHA là chúng còn hoạt động trong cả lỗ chân lông.

Ưu điểm. BHA hoạt động cả trên bề mặt da và trong lỗ chân lông, vì thế nó mang lại tác dụng mạnh hơn so với AHA và PHA.

Nhược điểm. Với những người có làn da quá nhạy cảm, BHA có thể gây ra một số tác dụng phụ như: sưng đỏ, ngứa, khô da, tăng nguy cơ bị cháy nắng, tăng tính nhạy cảm của da, vv.

Có trong sản phẩm nào. BHA có trong rất nhiều sản phẩm làm sáng da, trị thâm, như: kem dưỡng, tẩy tế bào chết, sữa rửa mặt,…

Axit poly hydroxy (PHA)

Chúng là gì? Axit polyhydroxy, còn gọi là PHA, là thế hệ thứ ba của trong gia đình tẩy tế bào chết hóa học gồm AHA và BHA.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn. PHA hoạt động tương tự AHA và BHA nhưng có cấu trúc phân tử lớn hơn, có nghĩa là chúng ít gây kích ứng hơn. Trong số các PHA, phổ biến là gluconolactone, nổi tiếng với khả năng làm mờ sắc tố.

Ưu điểm. PHA được cho là mang lại hiệu quả tương tự AHA và là lựa chọn thay thế cho AHA, BHA nếu bạn có làn da nhạy cảm.

Nhược điểm. PHA mang lại hiệu quả điều trị chậm hơn so với AHA, BHA.

Có trong sản phẩm nào. PHA được tìm thấy trong: sữa rửa mặt, tẩy tế bào chết, kem dưỡng da, serum, mặt nạ…

Hydroquinone (HQ)

Chúng là gì? Hydroquinone là một chất có khả năng làm sáng da, có nguồn gốc từ benzene.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn. HQ hoạt động bằng cách ức chế enzym tyrosine chuyển hóa thành DOPA (dihydroxyphenylalanine), từ đó làm giảm số lượng melanocytes và giảm chuyển melanin trong da, khiến da trở nên sáng hơn.

Các sản phẩm trị thâm mụn có hydroquinone thường chứa thêm các thành phần làm sáng bổ sung (chẳng hạn như axit kojic, axit glycolic, retinoids, hoặc vitamin C) để làm tăng hiệu quả trị thâm mụn, làm sáng da.

Ưu điểm. Hydroquinone được coi là “tiêu chuẩn vàng” để điều trị các vấn đề liên quan đến tăng sắc tố sau viêm, bao gồm các tình trạng phổ biến như: nám , tàn nhang, lentigines (rối loạn tăng sắc tố da mặt), đốm đồi mồi và thâm mụn.

Nhược điểm. Hydroquinone có thể gây kích ứng da trong một số trường hợp. Một số tác dụng phụ của Hydroquinone là: đổi màu móng, mất sắc tố, hiệu ứng halo

Có trong sản phẩm nào. Bạn có thể mua các sản phẩm không kê đơn chứa hydroquinone với nồng độ 2%. Chúng có trong các sản phẩm: kem dưỡng ẩm, kem làm trắng da, serum, các sản phẩm thuốc bôi thâm mụn, vv.

Với các sản phẩm chứa nồng độ hydroquinone cao hơn, bạn cần mua theo đơn thuốc của bác sĩ.

Retinoids tại chỗ

Chúng là gì? Retinoids là một nhóm các hợp chất hóa học có nguồn gốc từ vitamin A hoặc có liên quan về mặt hóa học đến nó. Retinoids từ lâu đã rất nổi tiếng trong việc chăm sóc da.

Có nhiều loại retinoids khác nhau, trong đó Retinoids dạng không kê đơn có: retinol, retinaldehyd và retinyl ester. Retinoids dạng kê đơn có: tretinoin, adapalene, tazarotene và trifarotene mới được giới thiệu. Loại phổ biến nhất mà bạn thường nghe đến là retinol, tretinoin và adapalene.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn. Retinoids ức chế sự hình thành melanin bằng cách tăng chu kì tái tạo của tế bào gai và giảm quá trình vận chuyển melanosome.

Ưu điểm. Retinoids mang lại nhiều trác dụng khác nhau trong việc chăm sóc da. Không chỉ làm sáng da, trị thâm mụn, nó còn giúp làn da trở nên tươi trẻ hơn, chống lão hóa.

Nhược điểm. Retinoids có thể gây ra tình trạng khô, đỏ và kích ứng quá mức. Các tác dụng phụ này có thể kích hoạt thâm mụn nặng hơn.

Có trong sản phẩm nào. Các sản phẩm trị thâm mụn có chứa retinoids mà bạn có thể mua ở dạng không kê đơn là: kem dưỡng da, gel dưỡng da, tinh chất trị thâm,…

Chiết xuất nano thảo dược

Chúng là gì? Một số loại thảo dược được chứng minh là có chứa các thành phần có khả năng kháng viêm, giảm thâm mụn rất hiệu quả. Có thể kể đến là curcumin trong củ nghệ, Panax notoginseng từ củ tam thất.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao? Ở dạng thông thường, các chất này không được hấp thu hoàn toàn vào da nên hiệu quả điều trị mang lại không cao.

Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của y học công nghệ, các thành phần này đã được ứng dụng công nghệ sol-gel nano, cho ra đời các thành phần có kích thước siêu nhỏ (16 ± 2 nanomet). Ở kích thước này, chúng thẩm thấu và len lỏi vào các vết thâm, ổ viêm một cách nhanh chóng; tại đây, chúng phát huy công dụng của mình tối đa và mạnh mẽ, với cơ chế hoạt động như sau:

• Nano Curcumin NDN từ củ nghệ: Kháng khuẩn, kháng viêm cấp tốc, giảm tắc nghẽn lỗ chân lông, kiểm soát tình trạng oxy hóa da.
• Nano Panax notoginseng NDN từ củ tam thất: Tăng khả năng thẩm thấu và phát huy tác dụng của Nano Curcumin NDN. Dưỡng ẩm mềm mịn da. Mờ thâm nhanh chóng.

Ưu điểm.

• Thành phần 100% từ thiên nhiên nên không gây kích ứng da, phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm
• Được nghiên cứu và chuyển giao độc quyền công nghệ từGS. Nguyễn Đức Nghĩa – Nguyên Phó viện trưởng Viện Hóa học -Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; người đầu tiên đưa Công nghệ Nano hóa học về Việt Nam
• Giá thành phù hợp với các bạn học sinh – sinh viên, do là sản phẩm được nghiên cứu và phát triển trong nước

Nhược điểm.

• Là sản phẩm Made in Việt Nam nên đôi khi không nhận được sự tin tưởng từ người dùng. (Tuy nhiên, đây là một sản phẩm đã được hàng ngàn bạn trẻ tin dùng và đánh giá, bạn có thể xem review về sản phẩm TẠI ĐÂY)
• Chỉ nên sử dụng vào buổi tối do thành phần làm tăng độ nhạy của da với ánh sáng

Có trong sản phẩm nào? Vietlife Skincare Nano hiện là sản phẩm duy nhất được ứng dụng công nghệ Sol-Gel từ GS. Nghĩa. Để đặt mua sản phẩm, bạn có thể xem TẠI ĐÂY

Axit azelaic

Chúng là gì? Axit Azelaic là một axit tự nhiên có trong lúa mạch, lúa mì và lúa mạch đen. Axit này có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn, có khả năng điều trị các vấn đề về da như: trị mụn, trị thâm, nám, tàn nhang, vv.

Lúc đầu Axit Azelaic được bán theo toa nhưng ngày nay nó ngày càng trở nên phổ biến và bạn có thể mua các sản phẩm chứa axit này mà không cần bác sĩ kê đơn.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao? Axit Azelaic làm sáng màu da, giảm thâm mụn bằng cách làm giảm sản xuất melanin và ức chế hoạt động của enzyme tyrosinase.

Mặc dù hiệu quả của Axit Azelaic đối với sắc tố bình thường là cực nhỏ, nhưng nó khá hiệu quả đối với sự hình thành sắc tố sau viêm gây ra do mụn trứng cá và sẹo.

Ưu điểm. Một số nghiên cứu cho thấy axit azelaic có hiệu quả như hydroquinone trong điều trị thâm nhưng ít gây tác dụng phụ hơn. Đây là một lựa chọn tốt cho những người không thể sử dụng hydroquinone. Axit Azelaic cũng nhẹ hơn nhiều so với các axit hydroxy, vì thế nó phù hợp với mọi loại da.

Nhược điểm. Trong một số ít trường hợp, Axit Azelaic có thể khiến da bị kích ứng, hơi bong ra hoặc ngứa dai dẳng.

Có trong sản phẩm nào? Axit Azelaic được tìm thấy trong nhiều sản phẩm kem bôi, tinh chất trị thâm mụn.

Niacinamide

Chúng là gì? Niacinamide là một trong hai dạng vitamin B3 – dạng còn lại là axit nicotinic.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao? Niacinamide can thiệp vào sự tương tác giữa keratinocytes và melanocytes, từ đó ức chế hình thành melanin. Nó cũng điều chỉnh thụ thể protease (PAR-2) có liên quan đến việc chuyển melanosome thành các keratinocytes (tế bào sừng).

Ưu điểm. Niacinamide là một sản phẩm nổi bật vì tính linh hoạt của nó, nó phù hợp với mọi loại da.

Nhược điểm. Niacinamide có thể gây ra kích ứng nhẹ ở một số trường hợp mới sử dụng. Vấn đề này sẽ dần biến mất trong quá trình sử dụng.

Có trong sản phẩm nào? Niacinamide có trong các tinh chất đặc trị thâm nám, kem dưỡng da, vv.

Vitamin C

Chúng là gì? Vitamin C, còn được gọi là axit ascorbic, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của da.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao? Vitamin C có thể thúc đẩy quá trình biệt hóa tế bào keratinocytes và giảm tổng hợp melanin. Vitamin C cũng là một chất tẩy da chết hóa học, vì thế nó có thể làm bong tróc phần da bị đổi màu sau mụn.

Ưu điểm. Vitamin C mang lại nhiều lợi ích cho da, từ làm sáng màu da, mờ thâm, đế che chắn làn da khỏi các tác động ô nhiễm, giữ cho làn da của bạn trông trẻ hơn.

Nhược điểm. Khi mới sử dụng, vitamin C có thể khiến da bị ửng đỏ, bong tróc, khô, vv. Nồng độ vitamin C càng cao thì tác dụng càng nhanh nhưng khả năng kích ứng cũng cao theo. Vì thế nên bắt đầu sử dụng từ các sản phẩm có nồng độ thấp trước.

Có trong sản phẩm nào? Vitamin C có thể tìm thấy trong rất nhiều sản phẩm: kem dưỡng da, sữa rửa mặt, serum, tẩy da chết, tinh chất đặc trị thâm, vv.

Vitamin E

Chúng là gì? Vitamin E là tên gọi chung để chỉ các phân tử có tính hoạt động vitamin E. Vitamin E cùng với vitamin C đều rất nổi tiếng trong việc chăm sóc sức khỏe của da.

Cơ chế hoạt động trong trị thâm mụn ra sao? Vitamin E được chứng minh là có khả năng làm mờ vết thâm mụn do can thiệp vào quá trình peroxy hóa lipid của màng tế bào melanocyte, tăng hàm lượng glutathione nội bào và ức chế tyrosinase.

Ưu điểm. Vitamin E khá lành tính và khả năng gây kích ứng da của chúng là rất nhỏ. Vì thế vitamin E phù hợp với mọi loại da.

Nhược điểm. Vitamin E khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, vì thế cần sử dụng kem chống nắng trong quá trình sử dụng vitamin E.

Có trong sản phẩm nào? Vitamin E có thể được tìm thấy trong kem dưỡng ẩm, sữa rửa mặt, toner, mặt nạ giấy, vv.

Điều trị thâm mụn bằng phương pháp vật lý

Nếu thâm mụn tồn tại dai dẳng, bạn có thể cần tới các spa da, medi-spa hoặc clinic để được điều trị chuyên nghiệp. Sau khi đánh giá tình trạng thâm, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất với bạn.

Có một số phương pháp trị liệu vật lý thường được sử dụng điều trị thâm mụn là lột hóa chất và liệu pháp laser.

Lột hóa chất (Chemical peeling)

Lột hóa chất là phương pháp sử dụng một chất hóa học để tẩy da chết, kích thích sự phát triển của các tế bào da mới và làm lộ làn da mới.

Các lựa chọn tiêu chuẩn bao gồm axit glycolic 20-70%, axit salicylic 20-30%, axit trichloroacetic (TCA) 10-25% hoặc dung dịch của Jessner,…

Lột hóa chất là phương pháp thẩm mỹ không xâm lấn phổ biến nhất trong vài thế kỉ qua. Nếu được thực hiện đúng kỹ thuật và phù hợp, đây sẽ là quy trình an toàn và hiệu quả. Nhưng nếu áp dụng sai, nó có thể gây ra nhiều biến chứng đáng tiếc.

Liệu pháp laser

Liệu pháp laser có tác dụng tương tự lột hóa chất nhưng mang lại độ chính xác cao hơn trong điều trị. Phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng ánh sáng năng lượng cao để “hạ gục” các khu vực có thâm mụn.

Tùy thuộc vào tình trạng thâm mụn của bạn mà bác sĩ sẽ lựa chọn loại ánh sáng điều trị thích hợp. Về cơ bản, các loại ánh sáng cường độ nhẹ chỉ hoạt động trên lớp biểu bì của da (lớp bề mặt), các loại ánh sáng có cường độ mạnh hơn có thể xâm nhập vào các lớp sâu nhất của da.

Lưu ý khi điều trị thâm mụn

Chống nắng. Trong quá trình điều trị thâm mụn, bạn cần phải sử dụng kem chống nắng phổ rộng và tránh nắng cho da trong mọi trường hợp.

Các loại kem chống nắng được khuyên dùng trong thời gian này là các loại kem chống nắng chứa các chất chặn vật lý như titan, dioxide hoặc kẽm oxit.

Kem chống nắng hóa học chính nó đôi khi nhạy cảm và có thể gây ra tình trạng thâm nám và làm nặng thêm các vết thâm của bạn.

Ngoài ra, bạn cũng cần tránh tia cực tím (UV) thông qua việc sử dụng các rào cản vật lý, chẳng hạn như mũ và quần áo chống nắng.

Theo dõi kích ứng da. Một số chất điều trị thâm mụn có thể gây ra các kích ứng da và một số tác dụng phụ. Hãy theo dõi các tình trạng kích ứng này và nếu nó không biến mất dần trong quá trình điều trị, hãy ngưng sử dụng sản phẩm và tới gặp bác sĩ.

Kết luận

Thâm mụn là vấn đề rắc rối không kém gì mụn. Nhưng đừng lo lắng, bạn có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau. Điều quan trọng là hãy kiên nhẫn trong quá trình điều trị. Bạn có thể mất tới vài tháng để tình trạng thâm được cải thiện và da ổn định trở lại.

Bài viết trên đây không phải là một danh sách toàn diện các cách điều trị thâm mụn tại nhà hiệu quả. Có thể có nhiều phương pháp điều trị có sẵn khác, bác sĩ da liễu có thể hướng dẫn bạn lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Để được tư vấn miễn phí về mụn, bạn có thể gọi tới số hotline 0911 241 022 hoặc để lại bình luận cuối bài viết này để được chuyên gia giải đáp cụ thể hơn.

 

Có Thể Bạn Quan Tâm: cách trị mụn đầu đen, cách trị sẹo và vết thâm trên mặt, cách trị mụn viêm, cách chữa mụn viêm tại nhà, cách chữa mụn nội tiết